Iohannes Milicius - Gratiae Dei

Iohannes Milicius: Sermones "Gratiae Dei"

(Franz Lackner - Wien, 1991)

Vorbemerkung:

Die Reihe wurde anhand von verschiedenen Prager Handschriften (Nationalbibliothek, Nationalmuseum, Kapitelbibliothek) zusammengestellt. Die gleichfalls von Iohannes Milicius verfaßte Sermonesreihe "Abortivus" ist bei J. B. Schneyer, Repertorium der lateinischen Sermones des Mittelalters für die Zeit von 1150-1350. III. Münster 1971, 589 ff. aufgeschlüsselt. Die von Schneyer, l.c. 579-581 beschriebene "Postilla studentium universitatis Pragensis" wurde jedoch von Conradus de Waldhausen verfaßt. Korrekturen und Ergänzungen erbeten an Franz Lackner.

Prolog. Alpha et O principium et finis, qui ab initio sapientiam possedisti et eam dedisti hominibus, de quibus dixisti: Deliciae meae esse cum filiis hominum... // ...militia vita hominis super terram, participes fieri mereamur omnium tuorum triumphantium filiorum.

T1. Ecce rex tuus venit tibi mansuetus (Mt 21,5). De adventu domini locuturus sciens eum venisse in carnem pro nostra salute et venturum ad iudicium pro nostra liberatione interim studiose laboro, quomodo veniat in nostram mentem per verbum praedicationis... -- Quemadmodum rex recedens a regno et revertens venit disciplinatis in gaudium, inquietis autem in perturbationem, ita Christus veniens in carnem quosdam consolatus est... // ...quae numquam pallescit nec decrescit sed permanet in vita aeterna. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Vigilia Andreae. Rabbi, quod dicitur interpretatum magister, ubi habitas (Io 1,38). Duo discipuli, postquam audierunt a Iohanne Baptista Christum digito ostendente et dicente: Ecce agnus Dei, secuti sunt Christum et inquisierunt de eius doctrina et mansione... -- De familiari vocatione beati Andreae, quomodo ad notitiam Iesu venit, narrat Iohannes in evangelio hodierno sic dicens: Altera die iterum stabat Iohannes et ex discipulis eius duo... // ...ut de mari huius mundi extrahi valeamus ad portum salutis. Ad quem nos perducat qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Andreas. Venite post me (Mt 4,19). De his piscatoribus et eorum successoribus dicit nobis dominus Ier 16,16: Ecce ego mittam piscatores multos et piscabuntur eos. Quod Origenes exponens de piscatoribus homilia 12... -- Merito Christus vocavit apostolos, antequam miracula fecit vel praedicavit, ut ipsi testes essent omnium, quae viderunt aut audierunt et postea audacter dicerent... // ...desideremus, ut ad plenum trahat nos precibus suis ad patriam salutis aeternae. Ad quam nos perducat qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T2. Caelum et terra pertransibunt (Lc 21,33). Non solum verba domini non transibunt, sed etiam mundi inquitas tubis praedicantium verba Dei fortissime dissipatur, cum iudicis adventus peccatoribus terribiliter nuntiatur... -- Quia enim verbo dixit Deus et facta sunt et mandavit et creata sunt, ideo verba et mandata eius iuste permanebunt post transitoria, quae facta sunt... // ...nunc in fide et dilectione, ut tandem in fruitione faciei divinae valeamus aeternaliter permanere. Quod nobis praestare dignetur qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Nicolaus. Sint lumbi vestri praecincti (Lc 12,35). Lucerna secundum Chrysostomum super Matthaeum est mens, per quam anima videt Deum. Qui ergo cor habet ad Deum, illius oculus lucidus est, id est illius mens spiritualis munda est... -- Tria pertinent ad praelatum, primo iustitia sive divini mandati executio, cum dicitur: Sint lumbi vestri praecincti, secundum illud, quod de Christo summo sacerdote dicitur Is 11,5: Erit iustitia cingulum... // ...sed aperiatur nobis thalamus nostri sponsi. Qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

T3. Tu es qui venturus es (Mt 11,3). Adventum domini in mundum magni et praeclari praecursores praevenerunt et cum magno desiderio. Oportet enim, ut sint nuntii fide digni, quibus credatur tantum mysterium... -- Haec verba sunt Iohannis Baptistae, sicut dicit Matthaeus sic incipiens evangelium hodiernum: Cum audisset Iohannes in vinculis opera Christi mittens duos de discipulis suis ait illis: Tu es... // ...ut Christum, quem monstravit, sponsum aeternaliter suscipere valeamus. Qui vivit etc.

T3/4. Ave gratia plena (Lc 1,28). Augustinus in homilia evangelii laudans opus nostrae restaurationis sic dicit: O annuntiatio mirifica, o salutatio peregrina plenitudinis copiam portans et virgineum corpus illustrans... -- Quia Christi incarnatio sexta aetate ventura erat et homo, qui sexto die conditus erat et perierat, per incarnationem benedictam erat reformandus, ideo sexto mense a conceptione Iohannis... // ...hoc verbum, quod nostram assumpsit humanitatem suae nos facere dignetur participes deitatis. Qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T3/6. Ecce enim ut facta est vox (Lc 1,44). Tantae virtutis fuit vox Mariae ex plenitudine Christi, quem gestabat in utero, ut et Elisabeth et Iohannes in eius utero replerentur Spiritu sancto et exsultaret infans et Elisabeth prophataret... -- Quo hoc acciderit, quod Maria Elisabeth salutavit, de hoc refert Lucas in evangelio hodierno sic dicens: Et surgens Maria abiit in montana cum festinatione. Secundum Ambrosium continuatur sic... //- ...quia sine debito promisit et sine dolo exhibuit. Quod nobis tribuere dignetur qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T3/Sabb. Vox clamantis in deserto (Lc 3,4). Recte Iohannes vocem se nominavit, quia vox exterior interioris verbi est signum. Ita et ipse signum fuit et praecursor Christi venientis in carnem. Et sicut vox manifestat ipsum, cuius est... -- Quando hoc fuerit factum, Lucas explanat in evangelio hodierno sic dicens: Anno quintodecimo imperii Tiberii Caesaris qui successit Augusto, a quo quilibet imperator vocatur Augustus... // ...ad videndum aeternaliter eius faciem possemus feliciter pervenire. Ad quam nos perducat qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

T4. Confessus est quia non sum ego Christus (Io 1,20). Christus Iesus venit in carnem, ut desponsaret sibi naturam humanam sive ecclesiam sanctam sive animam iustam et exhiberet sibi sponsam non habentem maculam neque rugam... -- Tantae sanctitatis erat Iohannes, ut a quibusdam simplicibus putaretur esse Christus. A quibusdam per blanditias temptabatur, ut se diceret Christum, sicut colligitur ex evangelio hodierno... // ...non veni vocare iustos sed peccatores. Cum quibus et nos mundare dignetur qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Thomas ap. Beati qui non viderunt (Io 20,29). Clausa mysteria sunt et abscondita quae christiani credere debent et sperare futura, sicut dicitur ad Hebraeos 11,1: Fides est sperandarum rerum argumentum non apparentium... -- Augustinus super Iohannem loquens de fide sic dicit: Sicut in radice arboris nulla prorsus apparet pulchritudinis species et tamen quidquid est in arbore pulchritudinis et decoris... // ...multo magis provide, qualiter vivas in vita immortali. Ad quam nos perducat etc. Hoc evangelium de sancto Thoma quaere in octava paschae.

T5. Cum esset desponsata mater Iesu (Mt 1,18). Secundum Origenem cum esset desponsata, non tamen in concupiscentia iuncta. Mater, inquit, eius mater immaculata, mater incorrupta, mater intacta eius... -- Chrysostomus super Matthaeum exponens hoc evangelium sic dicit: Quoniam futurum erat, ut omnes sancti de virgine nascerentur, ecclesia erat desponsata Christo. Ideo Christus nascitur de virgine desponsata... // ...ut non solus esset in regno, sed nos sibi sine peccato coniungeret et uniret hic per gratiam et per gloriam in futuro. Ad quam nos perducat etc.

T6. Verbum caro factum est(Io 1,14). Hodie ubicumque est imperator, solet evaginato gladio et extracto stans in ecclesia legere homiliam evangelii in matutinis, quod scribitur Lucae secundo capitulo, sic dicens: Exiit edictum a Caesare Augusto... -- Hoc dictum est de virtute verbi, in quantum nos restauravit. Sed necesse est primum videre maiestatem essentiae eius quoniam in se subsistit, sicut Iohannes incipit evangelium hodiernum dicens... // ...et plenitudo gratiarum veritas symbolorum legalium finis propheticarum visionum. Haec Origenes. Cui est gloria cum patre et Spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen.

Stephanus. Ierusalem Ierusalem occidis prophetas (Mt 23,37). Magna increpatio profertur hic per os veritatis, videlicet Iesum Christum, contra eos, qui resistunt nuntiis suae salutis secum remurmurantes contra caritativas praedicationum monitiones... -- Ubi maior cultus divinus et maior lux veritatis effulget, ibi maior ingratitudo in hominibus, qui non convertuntur, sicut innuit evangelium hodiernum, quod Christus turbis dicebat... // ...per legem evangelicam de Aegypto eduxit et induxit in terram promissionis aeternae. Ad quam nos perducat etc.

Iohannes ev. Hic est discipulus ille (Io 21,24). Sacra scriptura solis electis aperta est et distincta articulatim ita, ut quidquid terribile insonuerit, intellegant et laudent Deum malis autem tamquam indistinctum tonitruum incutit terrorem... -- Chrysostomus Iohannis evangelistae laudem exprimens seu conditionem super Iohannem homilia secunda sic dicit: Si quidem Iohannes nobis loqui deberet et sua nobis dicere, necessarium esset... // ...ut videamus claris oculis veritatem in praesenti per gratiam et contemplemur eam per gloriam in futuro. Ad quam nos perducat qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Innocentes. Mittens occidit omnes pueros (Mt 2,16). Haec est antiqua malitia, ut superbi conantur exstinguere parvulos praeditantes, sicut pharao quidquid erat masculini sexus scilicet Iudaeorum occidi praecepit... -- Christus cum diabolo et eius membris pugnaturus coepit in parvulis excubias ponere, in quas herodiani irruentes innocentium sanguinem effuderunt et sic primitias exercitus perdiderunt... // ...sed quasi modo geniti sine dolo rationabiles et sapientes, quae sursum sunt in vita aeterna. Ad quam nos perducat etc.

T7. Tuam ipsius animam (Lc 2,35). Quia secundum apostolum ad Hebraeos 4,12 vivus est sermo Dei et efficax et penetrabilior omnium gladio ancipiti et pertingens usque ad divisionem animae ac spiritus compagum quoque et medullarum... -- Gaudiosa nativitas fuit Christi virgini matri et sponso eius, quia sine dolore conceptus et natus et multis miraculis revelatus. Ideo incipit sic evangelium hodiernum: Erant pater et mater eius mirantes super his... // ...crescamus in virtutibus, ut ad plenitudinem gloriae eius valeamus feliciter pervenire. Ad quam nos perducat etc.

T8. Postquam consummati sunt dies octo (Lc 2,21). In novo anno novum canticum sive cantilena debet domini decantari, maxime pro eo, quia semper triumphat in verbo suo. Unde modus erat imperatori Romano, quod quando magnam victoriam obtinebat... -- O mirabile puerperium virginis matris. Ecce circumcidit infantem et sanguinem eius effudit. Hodie ergo incipit nostra redemptio. Nec enim finis nostrae redemptionis fieret per mortem... // ...qui reformabit corpus humilitatis nostrae configuratum corpori claritatis suae. Ad quam nos perducat.

T9. Consurgens accepit puerum (Mt 2,21). Ioseph plus oboediens fuit verbis angeli dormiens in somnis quam nos vigilando. O quanta irrationabilitas factorem suum non audire. Nonne peiores sumus animalibus irrationabilibus... -- Postquam mala potestas Herodis praeteriit, venit salus, sicut dicit evangelium hodiernum: Defunto Herode ecce angelus domini... // ...quod facta est nox illuminatio mea in deliciis meis. Quas delicias nobis concedat qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

T10. Ubi est qui natus est rex Iudaeorum (Mt 2,2). Vulgo dicitur: Quanto propinquior Romae tanto peior christianus, quia multi a longe veniunt Romam in magna devotione et non omnes sed multi prope sanctum Petrum eius indulgentias nihil curant... -- Cum magna necessitas esset ad subveniendum generi humano tempore malorum principum, tunc lumen aeternum super fideles effulsit, sicut testatur evangelium hodiernum: Cum natus esset Iesus in diebus Herodis... // ...adoremus dominum et revertamur ad patriam salutis aeternae. Ad quam nos perducat etc.

T11. Fili quid fecisti nobis (Lc 2,48). Sicut filius plurimis involutus amoribus minus patrem amat, sic auditor malis cogitationibus involutus minus amat Deum patrem, qui generat eum per verbum suum. Oportet ergo auditorem esse recollectum... -- Quia per inoboedientiam primi parentis damnati fuimus, iuste per oboedientiam nostri salvatoris salvati fuimus. Unde Christus non solum Deo patri sed etiam virgini matri voluit oboedire... // ...donec occurramus Christo in aetatem, quae finem non habet, sed permanet in saecula saeculorum. Amen.

Octava epiphaniae. Tunc venit Iesus a Galilaea (Mt 3,13). Agnus sine macula lavatur, immo potius lavat aquas mundando nos in illis. Quis lavacrum refutabit? Ecce qui nihil peccati in se habet, tamquam peccator apparet. Ita et nos, qui iusti sumus... -- Tunc, id est secundum Hrabanum, quando erat triginta annorum. In quo ostendit nullum vel sacerdotem vel praedicatorem debere institui, nisi perfectae esset aetatis. Ioseph tercenarius regnum Aegypti suscepit... // ...et caelestem vitam duxerimus, ut sibi aeternaliter placeamus. Quod nobis praestare dignetur etc.

T12. Vinum non habent (Io 2,3). Vinum purum est sacra scriptura, quod laetificat cor hominis, dum in tribulationibus consolatur. Est vinum mixtum aqua, doctrina videlicet eorum, qui mendacium admiscunt veritati... -- Hoc verbum protulit ad filium virgo benedicta in nuptiis deficientibus. De quibus dicit evangelium hodiernum, quod sic incipit: Die tertia nuptiae factae sunt... // ...vino propitius potare dignetur. Qui vivit et regnat etc.

T13. Vade ostende te sacerdotibus (Mt 8,4). Ideo ad sacerdotes ire debemus, ut de caelestibus nos instruant disciplinis domi mala nostra relinquentes, ut, dum audimus verbum Dei, ad hoc solum nostros animos referamus... -- Cui hoc dictum sit, audiamus, sicut incipit evangelium hodiernum: Cum descendisset Iesus de monte secutae sunt eum turbae multae. Ubi dicit Chrysostomus in homilia... // ...habeamus ergo sollicitudinem nostrorum proximorum, ut fidem servantes promereamur Dei gratiam in praesenti et gloriam in futuro. Ad quam nos perducat qui vivit etc.

T14. Surgens Iesus imperavit ventis et mari (Mt 8,26). Navis ecclesiae submergi non potest, quia gubernatur bono rectore. Unde quilibet in navi ecclesiae manens non submergitur aliis pereuntibus, sicut dicitur Act. 27,31: Nisi in navi manseritis... -- Postquam Christus miracula fecit in terra, transivit in mare, sicut dicit evangelium hodiernum: Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt eum discipuli eius. Secundum Origenem non imbecilles sed firmi... // ...et omnem creaturam iussione inclinat, ubi vult Iesus Christus dominus noster. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T15. In illo tempore respondes Iesus dixit: Confiteor tibi pater (Mt 11,25). Quidam legunt: respiciens, sed male. Debet enim dici: respondens, suppone: tacitae quaestioni, ut si quis dicat: Cur stulti et idiotae praedicant et sapientes tacent... -- Sicut dictum est, Christus hic respondit tacitae quaestioni. Si ergo quis diceret: Cur Iudaei reprobati sunt et gentiles fidem receperunt, causa est in his, qui illuminantur... // ...ut hic requiescamus a peccatis et post hanc vitam a futuris poenis in requie regni caelorum. Ad quam nos perducat etc.

T16. Simile est regnum caelorum patri familias qui exiit primo mane conducere operarios in vineam suam (Mt 20,1). Inter alios operarios vineae altiorem locum habent praedicatores. Specula enim vineae in alto statuitur, unde prospici possint vulpeculae et demolitores vineae. In his episcopi habent primum locum... -- Secundum Chrysostomum homo pater familias Christus est. Cui caelum et terra quasi una domus est, familia autem caelestium et terrestrium creatura. Qui quasi tristegam domum aedificavit... // ...qui pugnant pro nobis. Stemus igitur fortiter pro veritate et virtute, ut devictis omnibus adversis ad caelestem militiam valeamus feliciter pervenire. Ad quam etc.

T17. Cum turba plurima conveniret et de civitatibus properarent ad eum dixit similitudinem: Exiit qui seminat (Lc 8,4-5). Cur Christus per similitudinem locutus est turbis, apostolis autem clare exposuit de hoc semine verbi Dei, nisi ut significaret, quia castis mentibus et cordibus claram faciem... -- Dum aeris temperies adest et terra mollescit hiemis rigore transacto, tunc studiosus agricola exit ad laborem, ubi sudorem et ventos et pluvias patitur, ut aliquando ex hoc capiat dulces fructus... // ...qui audiunt verbum Dei et custodiunt illud. Quam beatitudinem nobis praestare dignetur, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Conversio Pauli. Ecce nos reliquimus omnia (Mt 19,27). Hoc dicebant apostoli qui, ut nudi Christum nudum sequerentur, omnia reliquerunt. Sed numquid Paulus hoc potest dicere, qui quodam modo compulsus est, ut relinqueret omnia et omnia reputaret... -- Postquam Christus dixit adolescenti: Si vis perfectus esse, vade et vende omnia, quae habes, et da pauperibus, tunc Petrus dixit ad Iesum haec verba: Ecce nos... // ...quemadmodum est anima nostra regenerata per fidem. Haec Augustinus. Residuum huius evangelii quaere in commemoratione sancti Pauli.

Purificatio BMV. Postquam impleti sunt dies purgationis Mariae (Lc 2,22). De hac festivitate loquitur Bernardus in sermone sic dicens: Prophetarum eximius David domino loquens in Psalmo: Beatus homo, quem tu erudieris domine et de lege tua docueris... -- Bernardus commendans hodiernam festivitatem in sermone sic dicit: Purificationem Mariae virginis hodie celebramus, quae secundum legem Moysi facta transactis a nativitate domini quadraginta diebus... // ...quo ipse offerebatur, docuit immo certe compulit ire. Qui cum Deo patre et Spiritu sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T18. Ecce ascendimus Ierosolymam (Lc 18, 31) Quod non solum ad litteram tunc impletum fuit, sed et nunc mystice impletur, quando verbum Dei sive veritas, quod est Christus, traditur in manus detractorum, qui mentientes crucifigunt veritatem... -- Quibus hoc dictum sit, audiamus, quia apostolis, sicut dicit evangelium hodiernum: Ecce ascendimus Ierosolymam et consummabuntur omnia, quae scripta sunt per prophetas... // ...duce veritate tamquam columna ignis, donec facie divina aeternaliter illustremur. Quod nobis praestare dignetur etc.

T28. Iesum quaeritis Nazarenum crucifixum (Mc 16,6). Cantavimus in dominica passionis: Vexilla regis prodeunt fulget crucis mysterium, quo carne carnis conditor suspensus est patibulo. Nunc cantare possumus: Vexilla regis redeunt... -- Matthaeus evangelista in hesterno evangelio et Marcus in hodierno Christi resurrectionem sic declarant: Nam postquam Christus proxima sexta feria sepultus fuit... // ...ut ad immortalitem animae et corporis transmigrare feliciter valeamus. Quod nobis praestare dignetur etc.

T28/2. Cognoverunt dominum in fractione panis (Lc 24,31). Resurrectio dominica non omnibus est notificata sed apostolis et his, qui crediderunt Christo per eos, sicut dicit Petrus in epistola hodierna, quae scribitur Actuum decimo... -- Qui sunt illi, qui cognoverunt dominum, manifestat Lucas in evangelio hodierno sic dicens: Duo ex discipulis Iesu ibant ipsa die, scilicet resurrectionis, in castellum. Quidam, ut dicit Theophilus... // ...cognoscamus eum nunc per speculum, tandem facie ad faciem in vita aeterna. Ad quam nos perducat etc.

T28/3. Obtulerunt ei partem piscis assi (Lc 24,42). Tantam dulcedinem verbi super mel et favum masticare debet anima dentibus intellectus, sicut dicit Bernardus Canticorum sermone quarto: Cibus in ore, spiritus in corde... -- Undique resurrectionis fama per apostolos divulgata et affectu discipulorum erectus ad Christi visionem venit desideratus et quaerentibus et exspectantibus... // ...ut omnes remissionem peccatorum et vitam aeternam fideliter consequamur. Ad quam nos etc.

T28/4. Nemo audebat discumbentium interrogare eum (Io 21,20). Servi cognoscentes vocem domini sui non dubitant sed festine complent mandatum eius. Sic veri auditores verbi divini non dubitant omne mandatum implere, quod procedit ex ore Dei... -- Ubi hoc factum est, narrat evangelista Iohannes incipiens sic evangelium hodiernum: Postea manifestavit se iterum Iesus ad mare Tiberiadis... // ...et eidem beatitudini sociari hic per gratiam et in futuro per fruitionem sempiternam. Ad quam nos perducat etc.

T28/5. Maria stabat ad monumentum (Io 20,11). Contra diu dormientes et praedicationem negligentes evangelium testatur Mariam Magdalenam mane venisse, cum adhuc tenebrae essent, ad quaerendum magistrum tamquam bona discipula audiens sapientiam... -- Origenes in homilia hoc evangelium exponens sic dicit de praesenti sollemnitate: Locuturus auribus vestrae claritatis, dilectissimi, amor in memoriam venit, quo Maria Magdalena dominum nostrum Iesum Christum... // ...quia vidi dominum et haec dixit mihi. Cuius est honor et gloria in saecula saeculorum. Amen.

T28/6. Euntes docete omnes gentes (Mt 28,19). Solent homines dicere: Et quis posset omnia facere, quae praedicantur. Certe omnes gentes, quae baptizantur in nomine sanctae trinitatis, debent servare, quae apostoli ex mandato Christi praedicaverunt... -- Postquam dominicam resurrectionem ab angelo annuntiatam beatus Matthaeus asseruit visionem domini etiam a discipulis impletam. Nam pergens dominus ad passionem ait discipulis... // ...et ipse deorsum confortat ad patientiam, qui sursum invitat ad gloriam. Cuius gloriae participes nos faciat ipse Christus rex gloriae, qui est benedictus Deus in saecula saeculorum. Amen.

T28/Sabb. Currebant duo simul (Io 20,4). Hi duo discipuli Christi, Petrus et Iohannes, duas vitas designant, Petrus activam, Iohannes contemplativam. Contemplativa praecurrit desiderio supernorum, activa autem, etsi tardior... -- Postquam transierat sabbatum, in quo secundum Chrysostomum quilibet impediebatur a lege, non potuit Maria Magdalena quiescere, sed venit profundo diluculo... // ...et sic veritatem contemplemur, ut ad eam feliciter pervenire valeamus. Ad quam etc.

T29. Accipite Spiritum sanctum (Io 20,22). Verbum Dei dimittit peccata. Qui ergo peccatorum vult remissionem, accipere necesse est, ut accipiat Spiritum sanctum aperiendo os et ut traiciat in se per scripturam spiritum intelligentiae... -- Audientes discipuli, quod Maria veniens de sepulchro annuntiavit se dominum vidisse, consequens erat, sicut dicit Chrysostomus, ut aut descederent aut credentes dolerent... // ...id est per ipsum, ipse enim est vita. Quam nobis ipse concedat, qui cum patre etc.

T30. Ego sum pastor bonus (Io 10,11). Bonus pastor agnoscitur a pinguedine pecorum, sic Christus a suis ovibus, quas veritate et virtute et gratia impinguavit. Unde omnis praedicator et auditor veritatis de ipso potest dicere cum Psalmo... -- De hoc scribitur Matthaei capitulo nono: Videns Iesus turbas misertus est eis. Per quod secundum Remigium officium boni pastoris magis quam mercennarii Christus in se ostendit... // ...ad illud ergo ovile congreget pastor noster, ut pascamur visione faciei suae Christus Iesus. Qui vivit et regnat Deus etc.

T31. Mulier cum parit tristitiam habet (Io 16,21). Ecclesia sancta filios generans generis masculini nunc turbatur, cum videt filios pati, sicut synagoga turbabatur in Aegypto cum pueri masculini sexus interfici debebantur... -- Christus mulieri se comparat praesciens dolorem partus praenuntians etiam per hoc discipulorum animos perturbandos tam de sua passione quam de sui absentia, qua ab eis erat per mortem recessurus... // ...ut per breves tribulationes unam cum filiis acquirant vitam aeternam. Ad quam nos perducat etc.

Georgius. Ego sum vitis vera (Io 15,1). Vitis, nisi elaboretur, non fructificat. Agricultura, nisi bene colatur, sterilescit. Sic homo, nisi circumfodiatur et circumcidatur et elaboretur sarculis et aratris praedicationum non fructificat... -- Postquam Christus post cenam ultimam discipulis undecim praedicasset, praeparans se ad locum passionis dixit: Surgite eamus hinc. Et sic consequenter dixit... // ...ut in aeterna vita post hanc vitam, ubi nullus hostis est, feliciter gaudeamus. Quod nobis praestare dignetur, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T32. Ille arguet mundum de peccato (Io 16,8). Fragiles erant apostoli ad arguendum de peccato perpetrato. Ideo necesse fuit, ut prius Spiritum sanctum reciperent et ut tantis adversitatibus corripiendum mundum resisterent... -- Quia discipuli Christi Spiritum sanctum per mortem Christi et transitum de hoc mundo merebantur accipere, ideo dominus, priusquam de Spiritu sancto mentionem facit... // ...ad contemplandam eam facie ad faciem post hanc vitam feliciter perducamur. Quod nobis etc.

Marcus. Facilius est camelum per acus foramen transire (Mc 10,25). Acus secundum Chrysostomum super Matthaeum est verbum Dei. Quod est ipse filius Dei. Cuius prima pars est subtilis atque acuta. Subtilis est secundum causam divinitatis ipsius... -- Quoniam secundum Chrysostomum facilius gentes, quae tortuosae erant animo, intraturae erant per angustum ostium regni caelestis quam Iudaei, qui divites videbantur... // ...isti centuplum accipient et vitam aeternam possidebunt. Quam et nobis concedat, qui vivit etc.

Philippus et Iacobus. Ego sum via veritas et vita (Io 14,6). Bonum est ambulare in hac via, quae Christus est, quia in hac via non erratur per ignorantiam, quia directa est nec angustatur quis per invidentiam, quia communis et regia est... -- Quia discipuli facta ultima cena tristes erant de morte Christi, ideo Christus ostendit mortem suam esse viam ad mansionem aeternam, ad quam ipsi eum sequi tamquam imitatores debeant... // ...ut nos filios adoptivos glorificet in saecula saeculorum. Amen.

Inventio crucis. Erat homo ex pharisaeis Nicodemus nomine (Io 3,1). Propter metum Iudaeorum in nocte venit licet esset princeps, postea tamen passus est pro Christo. Nondum enim opprobrium et ruborem pro Christo portare volebat... -- Quodam tempore, cum Christus esset Hierosolymis, in pascha in die festo multi crediderunt in nomine eius videntes signa eius, quae faciebat. Ex quibus Nicodemus unus erat... // ...crux nobis sol iustitiae facta est, ut illuminati misericordia eius glorificemus patrem et filium et Spiritum sanctum in saecula saeculorum. Amen.

T33. Petite et accipietis (Io 16,24). Quid dicam, quid petam, nisi ut gaudium meum plenum sit, ut omnes vos salvi sitis. Si enim pro salute corporali quis petens auditur, cur non audiatur, qui pro salute spirituali ad dominum intercedit... -- Princeps ascendens ad solium regni sui et coronam de novo suscipiens solet se exhibere suis fidelibus largitorem. Sic Christus ad solium regni caelestis ascendens... // ...sed magnum parvulis erat, qui subdunt: In hac sumus et credimus, quia a Deo existi.

T34, feria 2 in Rogationibus. Petite et dabitur vobis (Lc 11,9). Quamvis omni tempore orandum sit, tamen quia dies rogationum adsunt, nunc praecipue orandum est, ut quidquid toto anno in singularibus petitionibus negleximus, nunc omnia petendo recuperare possimus... -- Dum bona petuntur non est desistendum donec illa bona a Deo obtineantur, sicut innuit Chrysostomus docens: Perseveranter orare... // ...pura ergo mente orandum est desistendo a peccatis pro inimicis nostris et amicis et pro vita aeterna. Quam nobis etc.

T34, "Rogacionum". Pater noster qui es in caelis (Mt 6,9). De oratione nobis sermo est, sicut dicit Chrysostomus. Quam solam quasi spiritualem tributum anima confert Deo de visceribus suis. Omnem enim iustitiam, quam facit homo secundum potentiam suam... -- Chrysostomus in sermone de dominica oratione sic dicit: Invocare Deum beneficium Dei est, adorare Deum doctrina est veri filii Dei. Cum enim in angustum cor humanum pro diversitate affectuum suorum... // ...ipsa enim liberatio liberos nos faciet filios Dei, ut sic unum patrem possideamus in saecula saeculorum. Amen.

T36. Euntes in mundum universum et praedicate evangelium omni creaturae (Mc 16,15). Numquid irrationabilibus creaturis est evangelium praedicandum? Numquid iumentis immo hominibus irrationabilibus, qui comparati sunt iumento? Comparatus est enim homo iumentis insipientibus... -- Antequam Christus suis apostolis per haec verba et alia potestatem in universo mundo contulit praedicandi, prius ipsismet praedicavit, ut ipsi prius corrigerentur ab eo... // ...sed tamquam amici ipsum sequamur ad regnandum cum eo in saecula saeculorum. Amen. T37. Cum venerit paracletus (Io 15,26). Quia Spiritus sanctus occulta cordium scrutatur, recte testis est conscientiae ad veritatem evangelicam praedicandam et sequendam. Testes enim saeculares saepe falluntur... -- Postquam Christus dixerat apostolis de Iudaeis: Si me persecuti sunt et vos persequentur, ne desperarent, promisit eis Spiritum sanctum mittere, quo inspirati omnes persecutiones vincerent... // ...hi qui patiuntur et fortius roborantur et felicius coronantur, ubi plenum gaudium consequuntur in saecula saeculorum. Amen.

T38, in vigilia pentecostes vel in pentecostes. Paracletus autem Spiritus sanctus (Io 14,26). Sicut dicit Chrysostomus homilia prima super Matthaeum, a principio non indigebamus litteris sive libris, sed vita pura, ut sicut scriptor in puro pergameno, sic Spiritus sanctus in corde nostro puro scriberet... -- Recte pater filii Dei Spiritum sanctum, qui est amor, mittit filiis adoptivis, ut amoris insignia deferens filiis eos amabiles efficiat patri. Legem ergo amoris et Christus et Spiritus sanctus attulit... // ...ut ego vos per Spiritum sanctum imbuens virtute mundum de peccato ipsius eruam et salvem in saecula saeculorum. Amen.

T39. Si diligitis me (Io 14,15). Recte amor est causa oboedientiae, quia sicut spiritus malignus cuius invidia mors introivit in orbem terrarum, causa fuit inoboedientiae nostrae in paradiso, sic Spiritus sanctus... -- Postquam Christus secundum quod dicit Chrysostomus dixisset apostolis: Quodcumque petieritis patrem in nomine meo, hoc faciam, ne quis aestimet hoc ex sola petitione obtineri... // ...dans eis omnia, quae sunt bona, ut in illis fruantur hic per gratiam et per gloriam in futuro. Amen.

T39/2. Lux venit in mundum (Io 3,19). De hac luce dicitur in Ps.: Quoniam apud te est fons vitae et in lumine tuo videbimus lumen fons salutaris aquae sapit ei qui sanum habet palatum et qui sitit ille sentit dulcedinem fontis... -- Ingratitudo humana pro beneficiis divinis malum saepe rependit, pro amore odium et pro veritate iniquitatem. Ideo notandum, quod omnium bonorum nostrorum causa est divinus amor... // ...ne in iudicio arguantur ad damnationem, sed salventur per aeternam revelationem in saecula saeculorum. Amen.

T39/3. Amen, amen dico vobis qui non intrat per ostium (Io 10,1). Sicut per ostium intratur in domum, sic per scripturam sacram intratur in regnum caelorum, sicut Iohannes evangelista dicit Apoc. 4,1: Vidi, et ecce ostium apertum in caelo... -- Postquam Christus caecum a nativitate illuminasset et Iudaeis resistentibus dixisset: Si caeci essetis, non haberetis peccatum, nunc vero dicitis, quia videmus, peccatum vestrum manet... // ...et abundantius habeant, suppone: per gloriam in futuro. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

T39/4. Ego sum panis vitae (Io 6,35). Quamvis Christus hoc dixerit de sacramento corporis et sanguinis sui, tamen hoc verbum potest recipi de praedicatione verbi Dei. Quod verbum est panis vitae. Per panem enim omne, quod cibando vivificat... -- Postquam Christus satiavit quinque milia hominum de quinque panibus et duobus piscibus et alios quidem satiaverat pane corporali et alios pane spirituali... // ...quia vita per quam omnia vivunt vivet in aeternum. Quam nobis concedat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

T39/5. Quicumque non receperunt vos (Lc 9,5). Praedicatores solam salutem quaerere debent, alia omnia sicut pulverem excutere, ut possit testis exsistere contra illos, qui non suscipiunt verbum illorum. Sunt autem quidam... -- Postquam Christus ecclesiam per Spiritum sanctum in unitatem fidei voluit congregare, prius nuntios suos unanimes efficere et in unam voluntatem uniformiter congregare... // ...ut per gloriae lumen divinam faciem videre feliciter valeamus. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T39/6. Virtus domini erat ad sanandum eos (Lc 5,17). Christus dominus olim corporaliter et visibiliter sanabat infirmos, ut ostenderet, quia spiritualiter et invisibiliter magna virtute sanat animas a languore peccati, et hoc per verbum, sicut dicitur in Psalmo... -- Quia per Spiritum sanctum fit gratia sanitatum, ideo de sanatione paralytici recte legitur hoc evangelium hodie infra octavam pentecostes. Post sanationem ergo leprosi octo diebus elapsi ivit Christus... // ...ut timorem aeternae mortis evitantes aeternam potius laetitiam quam mortem suscipere feliciter valeamus. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T39/Sabb. Facta autem die egressus ibat in desertum locum (Lc 4,42). Quanta devotio populi nondum plene illuminati fide, qui non erant contenti in civitatibus Christum audire, sed in desertum ipsum sequentes requirenbant et detinebant eum, ne discederet ab eis... -- Postquam dominus noster sanavit daemoniacum virum, demum sanavit socrum Petri febricitantem mulierum innuens, sicut dicit Ambrosius, quod sicut vir primo creatus fuit, ita primo sanari debebat ante mulierem... // ...apertissime evangelium praedicantes, ut eius praemium, videlicet vitam aeternam, feliciter consequamur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T41. Nisi quis renatus fuerit ex aqua (Io 3,5). Quia baptismus, per quem renascimur, fit in nomine sanctae trinitatis, videlicet in nomine patris et filii et Spiritus sancti, ideo tota fide et caritatis affectu in eam tendamus beatissimam trinitatem... -- Ex quo festum sanctissimae trinitatis adest, ad cuius imaginem sumus creati, et nos imaginem eius deformavimus in nobis, ut qui conformes debuimus existere imaginis Dei, facti sumus deformes... // ...ut eum tandem facie ad faciem videre feliciter mereatur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T41/5. Caro mea vere est cibus (Io 6,56). Testamentum novum dignissimum est, quia est Christi sanguine confirmatum. Sicut enim testamentum hominis mutari potest, quamdiu vivit, sed si moritur, tunc manet firmum... -- Postquam filius Dei carnem assumpsit, tunc homo congrue in anima et corpore nutriri potuit et vivificari, sicut dicit Augustinus: Verbum, id est divinitas filii Dei, resuscitat animas... // ...ipse, qui est summa dulcedo, nobis dulcescat in hac vita per gratiam et in vita aeterna per gloriam sempiternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T42. Mortuus est dives (Lc 16,22). Divites et potentes huius mundi non libenter audiunt verbum Dei. Et ideo damnantur, quia nesciunt, in quo faciant domini voluntatem. Et hoc facit voluntas, quae est contraria verbo Dei... -- Hoc derident divites, id est qui amant divitias. Et non mirum, quia et pharisaei, quando audierunt a Christo dicente: Facite vobis amicos de mammona iniquitatis, deridebant Christum... // ...et dare propria secundum facultatem propriam et reddere aliena, ut simul salvari possimus in saecula saeculorum. Amen.

T43. Homo quidam fecit cenam magnam (Lc 14,16). Chrysostomus dicit de his, qui non corripiunt populum sua desidia: Sacerdotis silentium decipit populum, dum legalibus frenis ore non revocat ab interitu delinquentem... -- Postquam Christus invitatus fuisset ad quendam principem pharisaeorum, ubi sanavit hydropicum et docuit non divites sed pauperes vocare ad mensam, et unus ex discumbentibus dixit... // ...ut possimus aeternam cenam nunc per gratiam et in futuro per gloriam degustare. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

S42 Vitus. Nolite arbitrari, quia venerim pacem mittere in terram (Mt 10,34). Quamvis cum bonis pacem habere debeat praedicator, tamen contra malos debet producere gladium verbi Dei, quia, si eos non corrigit, ipsos in damnationem transire permittit et iustis dat occasionem peccandi... -- Chrysostomus super Matthaeum homilia XXXV dicit, quod discipuli Christi poterant dicere ad eum: Numquid ad hoc venisti, ut nos interficias, id est interfici permittas... // ...animam suam dedit pro Christo et sic invenit eam in vita aeterna. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Vigilia Iohannis Baptistae. Fuit in diebus regis Herodis regis Iudaeae (Lc 1,5). Locuturi et audituri de sollemnitate praesenti notare debemus tempus, quo beatus Iohannes filius huius Zachariae conceptus sit et natus et quo etiam tempore praedicavit... -- Id est de vicaria Abia, quam heredebat succedens sacerdoti Abiae, et uxor illi de filiabus Aaron et nomen eius Elisabeth. Hoc ideo dicitur, quia Iohannes officium sacerdotii in successione habebat. Et quia sacerdotium sine iustitia vanum est... // ...ut sic per fidei et veritatis perfectionem simul cum eis pervenire possimus ad perfectionem vitae et gloriae sempiternae. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Iohannes Baptista. Elisabeth impletum est tempus pariendi (Lc 1,57). Quidquid scriptura sacra promittit, implet. Unde oportet nos credere verbo Dei, quia quidquid umquam Deus promisit in scripturis implevit totum. Credere autem debemus propter praemium vitae... -- Secundum Gregorium iustorum pleni sunt dies. Unde de Iob et aliis plurimis sanctis dicitur saepissime in scriptura: Mortuus est plenus dierum, id est quia non in vanum acceperit tempora vitae suae... // ...ut nunc per prata et flores virtutum saltando ipsum sequi valeas ad nuptias sempiternas. Ad quas nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T44. Erant appropinquantes ad Iesum publicani et peccatores (Lc 15,1). Homines curiosi libenter audiunt rumores et nova, et potissime vadunt ad spectacula, ut delectentur. Et quod pulchrius spectaculum vel quae maiora nova et delectabiliora, quam videre et audire scripturas... -- Ex quo Christus propter peccatores venit tamquam medicus propter aegrotos, sicut dicit Theophilus, ideo iuste appropinquabant ad eum peccatores spe salutis... // ...ut sic a maximis peccatis per maximam misericordiam veniant ad maximum gaudium felictatis aeternae. Ad quod nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Vigilia Petri ("et potest praedicari in die post prandium") Simon Iohannis diligis me (Io 21,15). Quanta clementia pii pastoris, qui ovem errantem inventam in suis umeris reportavit, ut amorem suum constituat in amore ovium suarum, sicut dicit Gregorius super hoc verbum: Si diliges me... -- Hoc factum est post resurrectionem, quando Christus apparuit discipulis ad mare Tiberiadis, et cum prandissent. Et secundum Augustinum hoc tempori congruit... // ...sequamur eos per passionem sive patientiam, ut eos sequi possumus ad vitam aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. Si hoc verbum: Petre amas me vis dilatare in evangelio praecedenti, accipe ad hoc auctoritatem Petri Blesensis, quae sequitur immediate in prothemate evangelii sequentis, quia sine illa auctoritate satis longum est prothema.

Petrus. Tu es Petrus (Mt 16,18). Sicut beatus Petrus imitator fuit nominis Christi nomen accipiens Petrus a petra, id est a Christo, sic et opere et vita et praedicatione et cruce secutus est ipsum... -- Ubi hoc verbum Christus dixerit Petro, ostendit nobis Matthaeus in evangelio hodierno sic dicens: Venit Iesus in partes Caesareae Philippi. Caesarea Philipppi dicitur alterius Caesareae, quae est in Palaestina... // ...solus Deus illa facit in eis et per eos et cum eis. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. De ista materia habes plenius in feria sexta infra octavam pentecostes et multo plenius habebis dante domino in octava paschae super illo verbo: Accipite spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata etc. Si vis de moribus praedicare, quaere in Cathedra sancti Petri.

Commemoratio Pauli. Ecce nos reliquimus omnia (Mt 19,27). Recte beatus Paulus secutus est Christum ad regni coronam, quia tamquam bonus miles et signifer verbi Dei et sanctae crucis hic Christum regem est secutus ad pugnam... -- Chrysostomus super Matthaeum hoc evangelium exponit sic dicens: Quoniam autem ipse Petrus et omnes apostoli et ceteri credentium Iudaeorum contra possibilitatem humanam per Dei potentiam crediderunt... // ...coronam regni sibi pro labore repositam, id est vitam, promeruit recipere sempiternam. Ad quam ut supra. Si vis passionem sanctorum apostolorum praedicare, quia multum aedificat populum et devotionem inducit, quaere in passionali.

Octava apostolorum. Modicae fidei quare dubitasti (Mt 14,31). Sicut Petro titubanti in mari et mergenti increpative dicitur: Modicae fidei, quare dubitasti, ita omni christiano in mari saeculi ambulanti et non firmiter Deo credenti similiter dici potest... -- Multi sunt, qui credunt ad tempus in pace ecclesiae. Quando autem temptatio multum excrescit, tunc dubitant. Unde et Petrus in tempore pacis dicebat: Tu es Christus filius Dei vivi... // ...adoraverunt eum dicentes: Vere filius Dei es. Qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T45. Estote misericordes (Lc 6,36). Magna misericordia Dei est, dum dignatur peccatori voluntatem suam ex scripturis manifestare. Unde hoc David considerans dicebat: Viam iniquitatis amove a me et de lege tua miserere mei... -- Non dicit: Estote sapientes, divites et potentes, sicut pater, quia sine multa sapientia, potentia et divitiis possunt simplices pauperes et debiles bene salvari, qui haec habere non possunt... // ...et pro omnibus reis suppliciter exoremus, ut cum eis veniam et vitam aeternam feliciter consequamur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat ut supra.

Procopius. Beati sunt illi quos cum venerit dominus (Lc 12,37). Quia obliviscimur operum bonorum et dormitamus, ideo Salomon admonet nos Prov. 6,9-10 sic dicens: Usquequo piger dormis. Paululum dormitabis. Illis hoc dicitur, qui dicunt: Non possum audire sermones... -- Sicut enim vigilantes, qui custodiunt civitatem, praecingunt se armis contra hostiles incursus, ita qui ecclesiam Dei custodiunt armis virtutum praecingi debent contra peccata... // ...sicut et ipse paratus est semper nobis vigilantibus dare vitam aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit ut supra.

T46. Exi a me domine (Lc 5,8). Tanta est virtus humilitatis, ut de piscatoribus piscium per eam constituantur a domino hominum piscatores. Etenim quia Petrus piscator humiliavit se procidens ad genua Iesu et se confitens peccatorem... -- Quia homo per excusationem peccati superbierat, ideo necesse fuit, ut per confessionem peccati humiliatus ad statum innocentiae rediret. Non poterat autem superbia hominis melius humiliari... // ...relinquamus et nos interim peccata et mundum, ut pro eis possideamus vitam aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Margareta. Simile est regnum caelorum decem virginibus (Mt 25,1). Evangelium praesens summarie dicit quod virgines, quae sumpserunt oleum ad nuptias intraverunt, quae autem oleo caruerunt, foris ianuam in tenebris remanserunt. Hoc oleum est laetitia spiritualis... -- Secundum Gregorium hic per regnum caelorum sancta ecclesia designatur, in qua mixti sunt reprobi significati per fatuas virgines cum electis, qui per prudentes virgines designantur... // ...intrat cum sponso Iesu Christo ad nuptias aeternales. Ad quas nos perducat, qui vivit ut supra.

Divisio apostolorum. Euntes in mundum universum (Mc 16,15). Simplicibus piscatoribus hoc dicitur, ut dicit Hieronymus super Matthaeum in haec verba: Piscatores illitterati mittuntur ad praedicandum, ne fides credentium non virtute humana seu eloquentia... -- Sicut rex mittit milites suos in proelium bene armatos, ita et Christus apostolos suos prius armavit virtute Spiritus sancti seu armis caelestibus contra aereas potestates, contra lupos et bestias... // ...sic nos operemur per gratiam et per fidem, ut aeternam gloriam mereamur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. T47. Nisi abundaverit iustitia vestra (Mt 5,20). Iustitia legis divinae in operibus bonis consistit, sicut dicit Gregorius Moralium libro sexto capitulo quarto sic inquiens super illo verbo Iob 5,5: Bibent sitientes divitias eius: Saepe stultus habet... -- Chrysostomus super Matthaeum commendans novum testamentum sic dicit, quod iustitia legis evangelicae respectu iustitiae veteris legis perfecta est. Non tamen propter hoc vetus testamentum reprobatur... // ...triticum autem adducet una cum angelis ad propmptuarium sempiternum, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Maria Magdalena. Stans retro secus pedes eius (Lc 7,38). Tanta est virtus verbi Dei, ut peccatores illud non solum quaerant apud iustos praedicatores sed etiam apud iniustos. Sed cur homines currunt ad homines, nisi quia Deum derelinquunt... -- Beatus Gregorius ad lacrimas provocans omnem peccatorem in homilia sic dicit: Cogitanti mihi de Mariae paenitentia flere magis libet quam aliquid dicere. Cuius enim vel saxeum pectus... // ...venire possimus a fruitione Christi temporali ad eius fruitionem aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T48. Accipiens septem panes (Mc 8,6). Dominus noster et salvator, quamvis potuit homines per se reficere, tamen reficit eos per ministerium apostolorum significans, quod licet per se doceat omnem hominem in corde... -- Christus non frequenter miraculose pavit turbas, ne propter solam refectionem corporis ipsum sequerentur. Ne autem omnino propter verbum Dei sequentes deficerent, ubi necessitas huius miraculi imminebat... // ...sic impinguemus animas nostras de panibus spiritualibus, ut pane caelsti satiari post hanc vitam aeternaliter valeamus in saecula. Amen.

Iacobus. Potestis bibere calicem (Mt 20,22). De calice sacrae scripturae sic scribitur in Psalmo 74,9: Calix in manu domini vini meri plenus mixto et inclinavit ex hoc in hoc, verumtamen faex eius non est exinanita, bibent omnes peccatores terrae... -- Quia olim per stultitiam mulieris irrepserat damnatio et tandem per sapientiam mulieris virginis salus advenerat, ideo devotio maxime vigebat in mulieribus. Unde et cantamus gloriosae virgini... // ...et sic bibit calicem passionis, per quem ad sedendum in dextera Christi et ad iudicandum cum ipso meruit feliciter pervenire. Quod et nobis praestare dignetur, qui vivit et regnat in saecula saeculorum.

T49. Attendite a falsis prophetis (Mt 7,15). Cur non omnes, qui audiunt verbum Dei, salvantur, sed multi non persistentes in verbo damnantur, ostenditur Chrysostomus super Matthaeum super illo verbo: Omnis qui audit verba mea et facit ea... -- Chrysostomus continuans evangelium Matthaei dicit, quod dominus, postquam mandavit apostolis, ne eleemosynas faciant coram hominibus et ne orent et ne ieiunent propter inanem gloriam... // ...ut per hoc fructum caritatis aeternam, videlicet pacem et eius fruitionem, valeamus feliciter invenire. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Martha. Intravit Iesus in quoddam castellum (Lc 10,38). Porta, per quam Iesus intrat in castellum cordis nostri, in quo praesidens pugnat contra diabolum, fides est. Credere ergo oportet auditorem, quod contra insidias diaboli firmissimus erit... -- Secundum Origenem hoc castellum apud Lucam non nominatur, sed apud Iohannem Bethania nominatur. Exemplaris autem est introitus Christi, qui beneficus fuit in suis hospitales... // ...ut ipse in hora mortis nostrae nos suscipiat in hospitium regni caelorum. Ad quod nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T50. Facite vobis amicos de mammona iniquitatis (Lc 16,9). Ex quo sermo est de iniquis divitiis, scire debemus, quod sicut mercatores et divites, quicumque magnam sollicitudinem habent, ut habeant fidelem et sollicitum scriptorem... -- Postquam murmurantes contra paenitentes Christus redarguit, tunc persuadet eleemosynam facere. Secundum ordinem beati Lucae ponit evangelium hodiernum, quod sic incipit... // ...quas putamus vel credimus nos iuste possidere, dividamus cum pauperibus, ut dominus Deus eorum meritis perducat nos ad aeterna tabernacula in saecula saeculorum. Amen. De vigilia sancti Laurentii vel quolibet martyre habes evangelium in die sancti Wenceslai immediate ante festum Michaelis.

Laurentius. Qui odit animam suam (Io 12,25). Homines, qui diligunt vitam praesentem, maximam curam habent, si in aliquo patiuntur. Sic spirituales maxime curare debent, ut succurrant eis, qui in vita spirituali offenduntur... -- Sicut aliquis lucrari volens divitias dat eas ad periculum viarum, sic qui animam suam lucrari vult in vita, det eam in pericula propter Christum. Qui enim vult vitam habere cum Christo... // ...ut pateant nobis portae aeternales ad intrandum in gaudium domini nostri, quod est in vita aeterna. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T51. Cum appropinquaret Iesus Ierusalem (Lc 19,41). Merito dominus deflebat caecam voluntarie civitatem, quae non solum caeca fuit absente lumine, sed ingerente se luce veritatis, id est Christo praedicante, noluit intellegere, ut bene ageret... -- Quare autem non dixit: Fleres forte ad modum gementium, dum acriter plorant, verba intercidunt impediente ploratu, aut forte, quia significavit gemitum talium, quos deflevit, esse inenarribilem et inexpressibilem... // ...ne destruat nos sicut Iudaeos in Ierusalem, sed ad videndum faciem suam ad caelestem Ierusalem, id est visionem pacis aeternae, nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Vigilia assumptionis BMV. Beati, qui audiunt verbum Dei (Lc 11,28). Christus dominus dicens benedictam matrem suam beatam, quae ipsum in ventre portavit, multo beatiorem innuit, quia ipsum fide et opere in corde et corpore portavit, sicut dicit Beda super Lucam... -- Secundum Bedam magnae devotionis et fidei fuit haec mulier de qua dicit Lucas: Extollens vocem quaedam mulier dixit ad Iesum: Beatus venter, qui te portavit, et ubera, quae suxisti... // ...propitiatrix nobis semper esto apud filium tuum dominum et salvatorem nostrum. Qui cum Deo patre et Spiritu sancto regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Assumptio BMV. Maria optimam partem elegit (Lc 10,42). Haec pars optima, quam virgo benedicta elegit, non est partita ab aliquo bono sed est totum bonum, quia restaurationem humani generis et ruinae angelicae reparationem et omnis plenitudinem divinae gratiae Deus posuit in ipsam... -- Quamvis hoc ad litteram scriptum sit de Maria Magdalena, tamen mystice ecclesia sancta hoc evangelium legit hodie de virgine gloriosa, quia perfectius implevit utramque vitam, Marthae et Mariae... // ...te quoque intercedente participes faciat nos gloriae et beatitudinis suae. Qui cum Deo patre et Spiritu sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T52. Deus propitius esto mihi peccatori (Lc 18,13). Perfecta humilitas est propria confiteri peccata, sicut dicit Bernardus de duodecim gradibus humilitatis in persona David sic dicentis: Credidi propter quod locutus sum... -- Quia confessio peccati vere humilem facit et iustum, excusatio autem peccati facit superbum, ideo Christus proponit hanc parabolam dicens: Dixit Iesus ad quosdam, qui in se confidebant... // ...ne fortiter nos a fine attingat, sed potius humiliemur paenitendo, ut attingat in fine suaviter nos salvando, qui sine fine vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Bartholomaeus. Facta est contentio inter discipulos Iesu (Lc 22,24). Quando inter milites sive principes belli contentio fit, nihil periculosius esse potest. Unde saepe gentiles pugnantes contra Iudaeos inter se bellum concitaverunt et se mutuo occiderunt... -- Sicut dicit Theophilus, postquam dixit Christus discipulis in cena: Manus tradentis me mecum est in mensa, qui intingit manum mecum in paropside, hic me tradet... // ...ut meritis beati Bartholomaei ad mensam Christi aeternam valeamus feliciter pervenire. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum.

T53. Bene omnia fecit (Mc 7,37). Non simpliciter omnia bene facta sunt, dum homines surdi audiunt et muti loquuntur corporaliter. Sed tunc bene facta sunt omnia, dum intrinsecus per evangelium audiunt Deum in corde... -- In evangelio hodierno tota series nostrae restaurationis describitur sic: Exiens Iesus de finibus Tyri venit per Sidonem ad mare Galilaeae inter medios fines Decapoleos, id est decem civitatum... // ...ut ad fruitionem bonitatis divinae valeamus aeternaliter pervenire. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Augustinus. Vos estis lux mundi (Mt 5,14). Ecclesiae lumen est beatus Augustinus, unde lumen acceperit, videamus. Non ab apparenti lumine tumentis rhetoricae nec assimulata claritate philosophicae vanitatis... -- Quamvis de solo Deo scriptum sit Iohannis 1,9: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum, tamen per hoc non negatur, quod hic dominus dicitur: Vos estis lux mundi... // ...beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum. Ad quod nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

Decollatio Iohannis Baptistae. Misit Herodes rex ac tenuit Iohannem (Mc 6,17). Videte gloriosam coronam Iohannis et triumphum, quo vicit illicitas nuptias. Cur enim martyr Iohannes? Non propter fidem sed propter veritatem, quam praedicavit. Nam subditur: Dicebat enim Iohannes... -- Hoc idem describit Matthaeus capitulo 14 sic dicens: Audivit Herodes tetrarcha de fama Iesu et ait pueris suis: Hic est Iohannes Baptista, ipse surrexit a mortuis et ideo virtutes operantur in eo... // ...sequentes vitam eius ad paenitentiam, quam praedicavit, ut appropinquemus regno caelorum. Ad quod nos perducat, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.

T54. Beati oculi qui vident (Lc 10,23). Duo oculi intellectus et affectus sunt, quibus videre debemus veritatem et non vanitatem secundum illud Ps. (118,37): Averte oculos meos, ne videant vanitatem. Ad hoc ergo necessaria est caritas... -- Scilicet divinitatem meam interioribus oculis intellectu, videlicet et affectu, sicut Thomas et Simeon videntes me intellegunt Deum. Unde 1 Iohannis 1,1 dicitur, quod fuit ab initio, quod audivimus et vidimus oculis... // ...nihil enim tam secundum naturam est quam iuvare consortem naturae, ut sic aeternam misericordiam consequamur. Quod nobis donare dignetur, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum.

Aegidius. Nemo accendit lucernam (Lc 11,33). Sicut lucerna habet lumen in testa, sic praedicatio habet sensum spiritualem in littera. Et sicut lucerna domum illuminat, sic praedicatio ecclesiam sanctam... -- Lucerna lux est in testa, verbum in carne vel Dei filius in humanitate non sub modio Iudaeae sed in universo orbe. Candelabrum septem lucernas habuit, per quas designantur septem dona Spiritus sancti... // ...ut eorum meritis veram paenitentiam meritis agentes perveniant ad vitam aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat etc.

Nativitas BMV. Liber generationis Iesu Christi (Mt 1,1). Hic est liber mandatorum Dei, qui non potest legi nisi apertus nec potest aperiri nisi per agnum, qui clausit eum septem sigillis, id est septem donis sancti Spiritus... -- Hic dicit Chrysostomus super Matthaeum: Sicut in apotheca sunt diversa genera specierum, ex quibus ungenta pretiosa condiuntur, sic in hoc libro generationis Iesu Christi diversae conditiones sunt regum... // ...ut in eorum generatione refloreat hic per gratiam et per gloriam in futuro. Ad quam nos perducat etc.

T55. Ite ostendite vos sacerdotibus (Lc 17,14). Omnis homo ostendere debet se sacerdoti, nunc in confessione, nunc in praedicatione, nunc in consilio accipiendo pro disponenda sua vita, quia sacerdotes iudices aliorum sunt constituti... -- Ubi hoc factum sit, ostendit Lucas in evangelio hodierno, quod sic incipit: Factum est, dum Iesus intraret Ierusalem transibat per mediam Samariam et Galilaeam... // ...usque ad mortem dilexit nos, ut nos secum regnare faciat in saecula saeculorum. Amen.

Exaltatio crucis. Ego si exaltatus fuero a terra (Io 12,32). Cum quis exaltatur ad dignitatem, libenter trahit amicos ad se, ut sint participes gaudii eius. Ita Christus exaltatus in solio regni sui, quando regnavit a ligno, traxit nos ad gaudium aeternum... -- Totius generis humani spes est crux sancta, quia sicut per lignum prohibitum et fructum eius omnes cecidimus, sic per lignum crucis et fructum eius dulcissimum Iesum Christum omnes ad gloriam tracti sumus... // ...ut qui hic passi sunt et Christum et suos viderunt pati illic dominentur, ubi videant eius faciem in saecula saeculorum. Amen. T56. Non potestis Deo servire et mammonae (Mt 6,24). Prope sunt nundinae vestrae Pragenses vel iam sunt, quia semper hoc evangelium ante nundinas vel tempore nundinarum legitur. Quod tractat de sollicitudine animae et divitiarum eius... -- Postquam Christus dixerat: Thesaurizate vobis thesauros in caelis, subiunxit evangelium hodiernum dicens: Nemo potest duobus dominis servire, aut enim unum odio habebit et alterum diliget... // ...de praesentibus providebit tibi Deus et in futuro tibi omnium bonorum abundantiam largietur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Ludmilla. Elegerunt bonos in vasa sua (Mt 13,48). Sicut nunc piscatores trahunt rete cum bonis et malis piscibus, cum autem ad litus traxerint, proiciunt malos et eligunt bonos, sic et nos nunc mixti per rete scripturae trahimur boni et mali... -- Nobiles pisces secundum bonitatis genus eliguntur, mali autem pisces secundum genus malitiae proiciuntur, sicut figurative dicit evangelium hodiernum: Simile est regnum caelorum sagenae... // ...sumpto eodem die corpore et sanguine domini assumpta est ad gaudium regni caelorum. Ad quod nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum etc.

Matthaeus. Sequere me (Mt 9,9). Quia beatus Matthaeus apostolus et evangelista ad simplicem vocationem Christi secutus est eum, merito et ipse evangelium nobis conscripsit, ut nobis formam daret serviendi... -- Postquam Christus paralyticum curaverat, transivit inde ad vocandum sanctum Matthaeum, sicut testatur ipse evangelista beatus Matthaeus de se in evangelio hodierno... // ...quia propter ipsos solos veni, ut ipsos traham post me ad vitam aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T57. Adolescens tibi dico surge (Lc 7,14). Magna misericordia Dei est, quae nos mortuos in peccatis revocat per verbum suum, sicut dicitur Iohannis 5,25: Amen, dico vobis, venit hora, et nunc est, quando mortui audiunt vocem filii Dei... -- Omnis Christi actio exemplaris fuit. Unde et in via ambulans miracula faciebat ad ostendendum, quod et nos, ubicumque fuerimus, a bonis operibus non desistamus... // ...sed cum carnis abiecerimus sarcinam, tunc Spiritus sanctus tribuet nobis perpetuam mansionem. Ad quam nos perducat ut supra.

Wenceslaus. Quid prodest homini (Mt 16,26). Nunc homines in nundinis lucris intendunt, et dum plura lucrari volunt quam decet, iustitiam perdunt multa mentiendo. Sic est de praedicatore, qui dum temporalibus intendit... -- Chrysostomus super Matthaeum hodiernum evangelium sic deducit: Postquam Christo dicente, quod passurus esset Hierosolymis, et Petrus dixisset ei: Nequaquam, sed propitius esto tibi... // ...ut ergo et nos usque ad senectutem perseverantes mereamur vitam aeternam. Ad quam nos perducat etc.

Michael. Angeli eorum in caelis (Mt 18,10). Magna dignitas est loqui et audire legem Dei, quia lex per angelos data est in manu mediatoris. Ut autem lex digne suscipiatur, cor mundum habendum est et attente orandum... -- Ad instar angelorum ordines hominum et disponuntur. Et ideo evangelium hodiernum de humilitate discipulorum tractat sub exemplo parvuli angelicam vitam ducentis... // ...sequamur ergo eos ad videndam faciem patris nostri, qui est in caelis, ad fruendum aeternis gaudiis in saecula saeculorum. Amen.

Hieronymus. Nemo accendit lucernam (Lc 11,33). Cum beatus Hieronymus voluisset humilis permanere, Deus ipsum virtuosum faciens noluit occultare eum. Unde sicut filium ipsum verberibus erudivit vocans ab artibus ad theologiam... -- Praelatus quilibet ad instar apostolorum lucere debet, sicut dicebat Christus in evangelio: Sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona... // ...sic et nos certemus, ut eandem gloriam valeamus feliciter obtinere. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T58. Cum intrasset Iesus in domum cuiusdam principis pharisaeorum (Lc 14,1). Multi hydropici sunt in sermone, qui semper bibunt verbum Dei et tamen non satiantur. Sicut hydropicus semper sitit et numquam satiatur, ita semper isti discunt et numquam ad veritatem perveniunt... -- Tamquam lupi agnum invitabant ad capiendum in sermone, ut ex ore eius aliquid caperent ad faciendum eum dignum morte pleni veneno venenosa ei fercula propinantes et ipse in mansuetudine sua nescius manducabat... // ...nec dignum etiam esse ultimo loco et sic per humilitatem ascendendum est ad gloriam sempiternam. Ad quam nos perducat etc.

Lucas. Designavit dominus et alios septuaginta duos (Lc 10,1). Cur verbum domini praedicetur per discipulos domini et saepius auribus inculcetur illorum, qui saepe talia audierunt, ostendit Chrysostomus homilia LXXI super Iohannem sic dicens... -- Designavit, id est signanter eligendo ab aliis distinxit et officio et specialis gratiae dono ad praedicandum et miracula faciendum. Istorum figura praecessit septuaginta viris... // ...ne ergo nos tali mercede privemus, laboremus in verbo Dei pro mercede aeterna. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus etc.

T59. Diliges dominum tuum ex toto corde tuo (Mt 22,37). Magnum signum dilectionis est Dei audire verbum Dei ex toto corde per affectum et ex tota anima per intellectum et servare illud in tota mente per memoriam. Unde et praedicatores ipsi ad amorem Dei accenduntur... -- Cum pharisaei malitia sua Christum capere vellent, Christus eis bonitate occurrit. Ipsis enim de malitia tractantibus ipse de amore fecit sermonem, sicut dicit evangelium hodiernum... // ...non iam ad scabellum velut inimicos, sed velut amicos ad thronum gloriae sempiternae. Ad quem nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Simon et Iudas. Pax huic domui (Mt 10,12). Ideo Christus et sancti patres pacem affectabant, ut per concordiam animarum fideles tenderent ad unum summum bonum. Et propter hanc pacem acquirendam et mortem subierunt... -- Tunc pax est mirabilis, quando ibi offertur, ubi non sperabatur. Et haec est pax Christi, quae venit ad nos gentes, ubi nulla spes fuit salutis, sicut indicat evangelium hodiernum... // ...ne aeterno fulmine comburamur sed potius ad pacem aeternam valeamus. Ad quam nos perducat qui vivit etc.

T60. Hic blasphemat (Mt 9,3). Alii blasphemant facta Dei, dum aperte contradicunt veritati, alii subdole contrariantur veritati quasi pietate consulentes, ne quis viam veritatis apprehendat et ne aliquid in servitio Dei patiatur... -- Ubi Iudaei dixerunt Christo: Hic blasphemat, ostendit evangelium hodiernum, quod sic incipit: Ascendens Iesus in naviculam transfretavit et venit in civitatem suam... // ...nos autem toto corde credamus et glorificemus eum, ut ad eius aeternam gloriam veniamus. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat etc.

Omnes sancti. Videns Iesus turbas ascendit in montem (Mt 5,1). Chrysostomus super Matthaeum ostendens, quoniam praedicator accenditur ex multitudine audientium et tepescit ex paucitate hominum, qui tepide audiunt verbum Dei, sic dicit... -- Ubi dicit Chrysostomus: Numquid non poterat iam ibi docere et ibi iam populus erat. Sed propter dictas rationes ascendit in montem, primum ut impleret prophetiam Isaiae dicentis: Super montem excelsum ascende tu... // ...ut tanti boni tantaeque gloriae participes haberemur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat etc.

Commemoratio defunctorum. Amen dico vobis, quia venit hora (Io 5,25). Hoc dicitur de resurrectione prima, quia de resurrectione ultima habetur in fine huius evangelii, ubi dicitur, quod qui in monumentis sunt audient vocem filii Dei... -- Beatus Augustinus libro de verbis domini loquens de animabus fidelium defunctorum sic dicit: Quando celebramus diem fratrum defunctorum in mente habere debemus... // ...ut partem beatae resurrectionis cum eis valeamus feliciter obtinere. Quod nobis praestare dignetur, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

T61. Ecce prandium meum paravi (Mt 22,4). Prandium spirituale est ipsa praedicatio, quod tanto quidem delectabilius quanto nobiliores pascit, videlicet animas, et tanto pretiosius quanto communius, quia et pauperes et divites satiat... -- Domino de vinea proponente parabolam, sicut dicit Chrysostomus, et dicente, quoniam iustitia Dei a Iudaeis erat auferenda, non sunt territi sed magis exasperati et volebant manus mittere et tenere eum... // ...et multi electi simus per gratiam, ut sic cum omnibus electis ad aeternam gloriam veniamus. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

Martinus. Quis putas est fidelis servus (Mt 24,45). Sicut inutilis esset colonus, qui non seminaret semen domini sui ad fructificandum et nutriendum familiam et inutilis artifex, qui non multiplicaret fructum artis suae ad necessitatem et nutrimentum... -- Fideles servi et milites vigilanter custodiunt castra domini sui et protegunt fideles eius. Sic dominus de suis servis incipit evangelio hodierno: Vigiliate, quia nescitis qua hora dominus venturus est... // ...tamen palmam martyrii non amisit, sed feliciter acquisivit. Ad quam nos perducat.

Quinque fratres. Attendite a fermento pharisaeorum (Lc 12,1). Veritas est simplex et azyma sine permixtione iniquitatis, sed falsitas fermentum est alterans hominem a natura veri boni. Dulcedinem ergo habet azymus panis veritatis, sed acedinem fermentatus... -- Secundum Gregorium Nazianzenum duplex est fermentum, videlicet bonum, quo homines a vitiis ad virtutes alterantur, et malum, quo homines a virtutibus ad vitia alterantur... // ...ut sic per oboedientiam et communem vitam perveniamus ad regnum caelorum. Ad quod nos perducat ut supra.

T62. Nisi signa et prodigia videritis (Io 4,48). Multi non credunt divinis mandatis, nisi puniantur pro eis non servatis, sicut vulgo dicitur: Tu non credas, donec Deus tangat te, sicut Iudaei non crediderunt Moysi, donec percussi sunt in deserto... -- Magnum signum est caritatis, quae omnia credit credenda. Magnam etiam fidem administrat tribulatio, quae compellit, ut homo credat experimento, quam grave sit contra Deum peccare...

T63. Redde quod debes (Mt 18,28). Sicut agricola plantans arborem exigit ab arbore fructum, sic Deus in horto suo per suos colonos plantat veritatem in corde cuiuslibet fidelis christiani, ut reddat fructum boni operis... -- Secundum Hieronymum familiare est Syris et Palaestinis ad omnem sermonem adiungere parabolam, ut quod per simplex mandatum non potest servari per similitudinem observetur... // ...simus misericordes, ut aeternaliter misericordiam consequamur. Ad quam nos perducat, qui vivit etc.

Elisabeth. Vere dico vobis, quia vidua pauper haec (Lc 21,3). Postquam multi divites imponentes thesauros in gazophylacium templi dominus respexisset videns viduam pauperem duo aera mittentem in gazophylacium, praetulit eam omnibus divitibus... -- Postquam dominus redarguit pharisaeos avaros, qui domos devorant viduarum, commendat eleemosynam viduae, sicut dicit Lucas incipiens evangelium hodiernum: Respiciens Iesus vidit... // ...et peccatores sanentur et iusti glorificentur, ut et nos cum ipsis aeternam gloriam consequamur. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus etc.

T64. Cuius est imago haec (Mt 22,20). Omnis rex in moneta sua cultum suum et honorem requirit. In moneta enim honoratur vel dehonoratur. Noster ergo rex Deus amorem suum et imaginem nobis impressit et hoc a nobis requirit, ut ipsum amemus... -- Cum Christus pharisaeis parabolam de nuptiis dixisset, ut ad nuptias agni venirent, tunc ipsi reddebant mala pro bonis et cogitaverunt eum illaqueare in verbo, sicut dicit evangelium hodiernum... // ...ut imago Dei in te reformetur, ut sic ad videndum imaginem Dei, id est faciem divinam, valeas pervenire. Ad quam nos perducat etc.

Catharina. Simile est regnum caelorum homini negotiatori (Mt 13,45). Sicut quis ornaret equum vel porcum margaritis, sic est, si quis scripturarum gratiam praedicat fatuis, et sicut lapides pretiosi plus infamant mulierem malam, sic verba sacra insipientibus praedicata... -- Sicut incipit evangelium hodiernum: Simile est regnum caelorum thesauro abscondito in agro, quem cum invenit homo abscondit, prae gaudio illius vadit et vendit universa, quae habet... // ...ut ferentes cum ea sertum rosae et lilii ad nuptias eius sponsi venire feliciter valeamus. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat etc.

T65. Confide filia fides tua te salvam fecit (Mt 9,22). Sicut pueri in scholis primo docentur elementa sive litteras cognoscere, demum sententias scripturarum et non prius datur eis maius, nisi minus sciant, sic praedicatores prius fidem debent docere et mores... -- Sicut verbo omnia facta sunt, sic per verbum omnia sunt refecta. Unde hic infirma mulier sanatur et mortua puella resuscitatur ex verbi incarnati contactu, sicut dicit evangelium hodiernum... // ...ut fide et caritate ab eo vitam obtineamus aeternam. Ad quam nos perducat, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.

(Für Korrekturhinweise ist Herrn Michael Walch, Wien, zu danken)

Letzte Korrektur: 24. Juli 2003